شیرابه تولید شده در محل دفن زباله ها

شیرابه هایی که در محل دفن زباله ها تولید می شوند می توانند باعث آلودگی آبهای زیرزمینی شوند. سفره آب زیرزمینی واقع در محله لاو کانال، نیویورک، یکی از آلوده ترین سفره های آب زیرزمینی می باشد. در سال 1978 ، بیماریهایی همچون سرطان و ناهنجاریهای مادرزادی در این منطقه شایع شده بود. پس از انجام تحقیقات مشخص گردید که حلال های آلی و دی اکسین های موجود در محل دفن زباله های صنعتی، که قبلا در این منطقه قرار داشته است، بدرون منابع آب زیرزمینی نفوذ کرده اند، و از طریق تبخیر شدن نیز موجب آلوده شدن هوا شده اند. پس از اعلام این مساله از رسانه های عمومی حدود هشتصد خانواده محله را ترک کردند و به مناطق دیگر نقل مکان کردند.

سیستم های فاضلاب محلی

این عکس مربوط به تعدادی از خانه های سنتی در نزدیکی شهر هرات، افغانستان می باشد. در قسمت جلوی این عکس چاه آب تامین کننده آب شرب دیده می شود، حال آنکه در مجاورت این مکان و پشت گلخانه سفید رنگ، سرویسهای بهداشتی و گودالهای مربوط به آنها قرار دارند که این مساله خود باعث آلوده شدن آب زیرزمینی این محل شده است.

 آلوده شدن آبهای زیرزمینی با پاتوژنها و نیترات، برحسب تراکم جمعیت و شرایط هیدروژئولوژیک زمین، می تواند بدلیل نفوذ مایعات موجود در سیستم های فاضلاب همچون چاه توالت ها و مخازن سپتیک بداخل زمین ایجاد گردد. این مایعات بدرون زمین نشت کرده و از خاکهای اشباع نشده (خاکهایی که بطور کامل با آب پر نشده اند) عبور می کنند و سپس وارد آبهای زیرزمینی می شوند و موجبات آلوده شدن آنها را فراهم می آورند. این امر زمانی مشکل آفرین می شود که در نزدیکی چنین مکانهایی چاه آبی قرار گرفته باشد و از آن برای تهیه آب شرب استفاده شود. در طی عبور مایعات از میان خاک، برحسب زمان سپری شده جهت طی مسیر بین منبع آلاینده تا چاه آب، عوامل بیماریزا یا از بین می روند و یا بخش بزرگی از آنها جذب می شوند. بیشتر پاتوژنها، اما نه تمامی آنها، با عبور از میان لایه های خاک، ظرف مدت پنجاه روز از بین می روند. مقدار از بین رفتن پاتوژنها بشدت به نوع خاک، مقدار نفوذپذیری خاک، فاصله و دیگر عوامل محیطی بستگی دارد. به همین دلیل تخمین فاصله ایمن بین چاه فاضلاب یا سپتیک تانک و یک منبع آب، مشکل می باشد. در هرصورت، توصیه می شود که فاصله ایمن در حفر چاه های فاضلاب رعایت شود. علاوه براین، چون مساحت خانه ها محدود می باشد، اغلب سرویسهای بهداشتی نزدیک به چاه های آب ساخته می شوند و می توانند سلامتی ساکنان خانه را به خطر اندازند. این امر باعث آلوده شدن آب زیرزمینی شده و اعضای خانواده با نوشیدن چنین آبی دچار بیماری می شوند.

تصفیه خانه های فاضلاب

اگر جریان خروجی از تصفیه خانه فاضلاب وارد آبهای سطحی شود نیز می تواند بداخل  سفره های آب زیرزمینی نفوذ کند. بنابراین، موادی که در تصفیه خانه های معمولی فاضلاب جدا نشده اند، ممکن است وارد آبهای زیرزمینی بشوند. بعنوان مثال در چند ناحیه از کشور آلمان غلظت مواد دارویی در آبهای زیرزمینی در حد 50 ng/L می باشد. زیرا در تصفیه خانه های معمولی فاضلاب، آلاینده های میکرونی همچون هورمونها و مواد دارویی و دیگر آلاینده های میکرونی موجود در ادرار و مدفوع بطور کامل حذف نمی شوند و باقی مانده آنها وارد آبهای سطحی و زیرزمینی می گردند.  

آلاینده های دیگر

آلوده شدن آبهای زیرزمینی می تواند ناشی از نشت فاضلاب نیز باشد که این مورد در کشور آلمان مشاهده شده است. از دیگر موارد می توان به استفاده بیش از حد از کودها یا سموم شیمیایی و نیز نشت آلاینده ها در کارگاه های صنعتی اشاره نمود. استفاده از کودهای حیوانی برای کشاورزی نیز می تواند موجبات راه یافتن داروهای مصرف شده توسط دامها بداخل آبهای زیرزمینی را فراهم آورد. 

انواع آلوده کننده‌های آبهای زیرزمینی و نحوه از بین بردن آنها

متاسفانه ، ورود آلوده کننده‌های فاضلاب ، باعث فعالیتهای غیر هوازی خواهد شد، ولی اگر آلودگی در حین نفوذ رقیق شده باشد، مشکلات ناشی از آنها کمتر خواهد بود. تخلیه فاضلابهای صنعتی در زمین نیز با ورود فلزات سنگین که اغلب خاصیت سمی دارند، آلودگیهای شدید شیمیایی و احیانا" میکروبی در آبهای زیرزمینی تولید می‌نماید و چه‌بسا اتفاق می‌افتد که دیگر از این آبهای زیرزمینی نتوانیم در مصارف عمومی استفاده کنیم و باید برای مصرف مجدد ، متحمل هزینه‌های گزافی گردیم.

برای جلوگیری از فعالیت باکتریهای بی‌هوازی در تخلیه مواد جامد دفعی در گودال ، می‌توانیم از محلول 20 میلی‌گرم در لیتر ، کرومات و یا ترکیبات نیتراتی استفاده کنیم، البته مقدار معرف آنها با در نظر گرفتن جوانب امر باید تعیین شود. نفت یکی از آلوده کننده‌های آبهای زیرزمینی است.

این ماده ممکن است حتی آب زیرزمینی را برای همیشه غیر قابل استفاده نماید و در امر پمپاژ هم بعلت حل پوششهای قیری، مشکلات جدی ایجاد می‌کند. آلوده کننده‌هایی که در ضمن فعالیتهای کشاورزی ممکن است وارد آبهای زیرزمینی گردند (نظیر حشره کشها) ، گاها فاجعه‌های بزرگی به بار می‌آورند. مثلا ممکن است ضمن کلرینه کردن آبهای زیرزمینی با ایجاد ترکیبات جدید کلردار مواد جدید که مسومیت آنها به مراتب از خود حشره کشها زیادتر است، ایجاد نمایند (نظیر کلرور فنیل).

 

جمع‌ بندی نکات مهم

1. باکتریها و ویروسها در حین نفوذ آب و یا حرکت آن ، به آبهای زیرزمینی می‌پیوندند، ولی این عوامل هیچگاه در خلاف جهت جریان آبها حرکت نخواهد نمود.

2. حرکت عوامل مندرج در فوق ، در حین پمپاژ آبهای زیرزمینی تشدید می‌شود.

3. وضع باکتریها و ویروسها بعد از پیوستن به آبهای زیرزمینی مشابه وضع آنها در آبهای سطحی است.

4. مقدار باکتریها و ویروسهایی که قبل از رسیدن به منابع آب زیرزمینی قابل حذف هستند، متناسب با عوامل مختلف از همه مهمتر فاصله آنها از منبع و قابلیت نفوذپذیری زمین است.

5. بهترین نوع زمین مواد برای حذف باکتریها ، زمین با دانه بندی یکنواخت از ماسه‌های ریز با درصدی رس می‌باشد.

6. حداکثر مسافتی که باکتریها و ویروسها در حالت عمودی می‌توانند حرکت نمایند تقریبا 10 فوت است.

7. غالب مواد شیمیایی نظیر نفت ، حشره کشها ، و دترجنتها می‌توانند همراه آب به زمین نفوذ و به آبهای زیرزمینی داخل گردند.